WhatsApp’ın aldığı önlem yalan haberin yayılmasını önleyebilecek mi?

Yalan bilginin aslında ne kadar hızlı yayıldığını, nelere yol açabileceğini gösteren bu kan donduran örnek yeni değil. Haziranın son haftasında yaklaşık 4 defa yaşanan linç olayı, çocuk kaçırılması dedikoduları üzerine gerçekleşti. 1 Temmuz pazar günü, bir grup insanın çocukları taciz ettiğine yönelik yalan bilgiler WhatsApp’ta hızla yayılınca 5 köylü otobüsten indikleri anda 3 bin kişilik kalabalığın arasında kaldı ve linç edilerek öldürüldü.

Gerçekten de kan donduran bu olaylar dizisi, haber ve içerik doğrulama konusunu tekrar uluslararası düzlemde gündeme taşıdı. Haber, şifreli mesajlaşma platformları yoluyla yayıldığında, haberi tespit edene kadar iş işten bu örnekteki gibi geçmiş olabilir. Bu olay sonrası WhatsApp harekete geçti. Bilgilendirici duyurular ve ilanlarla bölge halkını bilinçlendirmek için adım attı.

Olaydan bir hafta sonra da kullanıcılar için yeni bir özelliği hayata geçirdiğini duyurdu. Artık hangi mesajların bizlere iletildiğini otomatik olarak görebileceğiz. Yani bize gelen mesajın orijinal mi yoksa başka birinden gelen mesajın yönlendirilmiş hali mi olduğunu anlamamız mümkün olacak. Yazı, görüntü, ses ve video türündeki iletilen mesajlarda bu etiketi görebileceğiz.

Bu önlem, şimdilik pilot bölge olarak Hindistan’da uygulanmaya başlanıyor. Bu uygulamanın yanı sıra WhatsApp, haber doğruluyacılarla da işbirliği yapacak. Hindistan’da WhatsApp’ın aktif kullanıcı sayısının 200 milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor.

Bu tip hamlelerin pozitif anlamda çok büyük etkiler yaratacağı konusunda derin şüphelerim var. Kullanıcılar dışında kalan diğer paydaşlar ne kadar tedbir alırlarsa alsınlar, bu konu son kullanıcının bilinçlenmesi ve medya okuryazarlığı seviyesiyle doğrudan ilintili olacak gibi görünüyor.

WhatsApp’ın, spam ve sahtekarlık konusunda şüphe duymanız gereken birkaç önerisiyle bitiriyorum:

• Yazım hataları veya dil bilgisi hataları varsa
• Bir bağlantıya dokunmanız isteniyorsa
• Kişisel bilgilerinizi paylaşmanız isteniyorsa (kredi kartı veya banka hesap numarası, doğum günü, şifre gibi)
• Mesajı başkalarına yönlendirmeniz isteniyorsa
• Yeni bir özelliği “aktive etmek” için bir bağlantıya dokunmanız isteniyorsa
• WhatsApp’ı kullanmak için ödeme yapmanız gerektiği söyleniyorsa (WhatsApp ücretsiz bir uygulamadır. WhatsApp kullanmak için ödeme yapmanızı kesinlikle istememekteyiz ve WhatsApp’ı ücretsiz kullanmak için birşey yapmanıza gerek yoktur)