Gazeteciliği özüne döndürmeye niyetli blok zincir girişimi: Civil
Gazeteciliğin sürdürülebilmesi için gelir üretilmesi gerekliliği ve bu gelirin nasıl üretilme(me)si gerektiği tartışması en az gazeteciliğin kendisi kadar eski bir konu. Civil, blok zincir aracılığıyla, gazeteciliğin, haberi üretenler ile haberi okuyanların arasında başka hiçbir aracı olmadan sağlıklı bir biçimde sürdürülebilir olduğunu ispatlamanın peşinde.
Yaklaşık 2 yıl önce geliştirilmeye başlanan kripto para temelli sürdürülebilir gazetecilik ekosistemi yaratma girişimi, önümüzdeki ay işlemeye başlayacak. Reklam temelli gelir modeli dolayısıyla tüm dünyadaki gazetecilik anlayışında yaşanan etik erozyonu önleme amacı güden proje, gazetecilerin yapacakları haberler dışında neredeyse hiçbir şey düşünmeden, okuru merkeze almalarına yardımcı olmayı amaçlıyor.
Kar amacı gütmeyen haber odalarının oluşumunu esas alan Civil‘in önceliği, okurların -özellikle yerel haberlerde- eksiksiz, sağlıklı ve tarafsız bilgi alabilecekleri, habere tam anlamıyla güvenebilecekleri bir pazar yaratmak. Bunu yaparken de gazetelerin aktif bir biçimde çalışmaya devam edebilmeleri için bilinen gelir modellerinin dışında, blok zincirde Etherium’u temel alan bir kurgusu mevcut.
Gazeteleri, kar amacı güden işletmeler olarak görme eğilimi yüksek yatırımcılardan veya kendiyle ilgili olumsuz algı yaratabilecek herhangi bir haberin yapılmasını engellemeye (engelleyemezse de reklam vermeme yöntemiyle cezalandırmaya) yatkın markalardan arındırarak gazetecilerin finansal baskı ve kaygılardan uzak bir şekilde işlerini yapabilmesi planlanıyor.
Diğer taraftan, önümüzdeki ay satın alınabilecek olan CVL token’ları yoluyla da ekonomik açıdan gazetecilik faaliyetlerinin sürdürülmesi sağlanacak. Kripto para birimi CVL talep görmeye başladıkça değerlenecek ve bu da gazetecilik faaliyetlerinin kaynağı belli, kaynak aktaranın anonim olduğu ve kayıtların merkezi olmayan blok zincir yoluyla tutulduğu bir çember oluşturacak. Spekülatif alım-satımın önüne geçmek için de Civil, kripto para alımı için hiç de basit olmayan, nitelikli bir testi geçmenizi şart koşuyor.
Atılan her adım, hem finansal olarak hem de içerik anlamında blok zincir yoluyla kaydedileceği için girilen bir haberin kaldırılması veya değiştirilmesi (sansürlenmesi) durumunda da okurlar, istediklerinde bunu rahatlıkla görebilecek. Her eş, verilere istediği zaman ulaşabileceği için gazeteler kolaylıkla arşivlenebilecek ve haberlere erişimi engellemenin şu anki teknolojik bilgimizle tek yolu internetin tamamen kapatılması olacak.
Kripto paraların kötü şöhretini ortadan kaldırmak pek kolay olmasa da ve hatta blok zincir teknolojisi fazlaca teknik detay barındırdığından dolayı ekosistemi kısa ve öz bir şekilde açıklamak kolay olmasa da, hem gazeteciler hem de okuyucular için heyecan yaratan ve yakından takip edilecek bir proje olduğu kesin.
12 comments